Helmut Helmut Oberdiek * 18.9.1947 — † 27.4.2016
dictionary  HH'de oturan, HF'lu olan HO'nun kütüphanesi
Kitabım Wikim Sergim Arşivim Eklerim

GÖZALTINDA ÖLÜMLER

12 Eylül 1980 ile 12 Eylül 2000 arası

Işkence sonucu gözaltında ölüm konusunda TİHV tarafından sunulan, 15 yıllık bir dönemi kapsayan ve Mart 1996'da yayınlanan "Işkence Dosyası"nda bulunan bir listeyi temel aldım. Bu listeye göre 419 kişi gözaltında yaşamını yitirmişti. İlk işim "kayıp" olanları bu listeden çıkarmak oldu.

TİHV çalışmasında bazı alt kategoriler de oluşturmuştu (örneğin tıbbi ihmal ya da açlık grevi sonucunda ölenler). Ben bunları dahil etmedim. Resmi iddiaya göre "intihar" etmiş kişiler için ölüm gözaltında gerçekleştiğinde dahil ettim, cezaevinde olduğunda dahil etmedim. Resmi iddianın doğru olduğu durumlarda (yani bir insan kendi eliyle son verdiğinde) işkence rol oynamış olabilir. Bunun olasılığı gözaltında daha yüksek. Ayrıca gözaltında bulunan insanlara bu "fırsat" verilmesi dahi şüpheli (üst katlardan atlayanlar olduğu gibi boynundan daha küçük yerlerde ip olarak elverişli olmayan araçlarla intihar edenler hafızada).

Hastalanarak ölenlerde hastalığının işkence sonucu oluşup oluşmadığına karar vermek gerekirdi. Bir de gözaltından sonra ölü bulunanlar için soru "vurularak mı öldüler" yoksa "işkence ile mi"? Dahil edilenler için işkence ile öldürülme ihtimalini gördüğüm olaylardır.

15 yılı kapsayan rapordan sonraki 5 yıl için TİHV'in yıllık raporlarını kullandım. Yukarıda izah ettiğim kıstaslara göre 75 kadar olay listedem çıkardım. Fakat özel olarak tuttuğum arşiv ve başka kaynaklarda (örneğin İHD listesi) 50 kadar "yeni" olay buldum. Bunları listeye eklemekle şu anda 20 yıllık listede 428 kişinin ismi var. Rakam olarak yıllara göre veriler şöyle:

1980

37

1981

64

1982

37

1983

17

1984

12

1985

19

1986

15

1987

16

1988

13

1989

9

1990

8

1991

17

1992

17

1993

28

1994

31

1995

19

1996

32

1997

12

1998

15

1999

8

2000

2

Toplam

428

Metinler (php)

Sade Listeler

Açıklamalı Listeler

Yaşam hakkı

"Kayıplar"
rtf 922kB

"Kayıplar"
xls 370kB

"Kayıplar"

Gözaltında ölüm

rtf 582kB

Gözaltında Ölüm

xls 112 kB

Gözaltında Ölüm

Silahlı grupların saldırıları
rtf 1,7mB

Silahlı grupların saldırıları
xls 377kB

Silahlı grupların saldırıları

Öldürülen öğretmenler
html 99kB

Öldürülen öğretmenler

xls 41 kB

Öldürülen gazeteciler
html 51kB

Öldürülen Gazeteciler
xls 46kB


- Site Haritasi - Impressum